گلند ضد انفجار که به آن “Explosion-proof Gland” می‌گویند، یک نوع گلند است که برای استفاده در محیط‌هایی که ریسک انفجار و وجود گاز، بخار یا مواد قابل اشتعال دارند، طراحی شده و از مواد و سیستم‌های خاصی تشکیل شده‌اند که جلوی انتقال حرارت و جرقه و صدمات مکانیکی را می‌گیرند تا حفاظت کافی برای سیستم کابل‌کشی و ابزارهای متصل به آن فراهم شود.معمولاً گلند‌های ضد انفجار شامل قطعاتی مانند مهره‌های خاص، رینگ‌هایی برای جلوگیری از ورود گرد و غبار و آب، قطعات شیلد برای جلوگیری از انتقال جرقه و فراهم کردن کوتاهی، و عایق‌ها جهت محافظت از کابل‌ها در برابر حرارت و جرقه هستند که باید پیش از استفاده، برای تست و عملکرد صحیح گواهی نامه‌های ایمنی مربوطه را کسب کنند. از گلند‌های ضد انفجار در صنایع نفت و گاز، شیمیایی، معدن، فرآوری فلزات و هر جایی که خطر انفجار وجود دارد، استفاده می‌شود. این گلند‌ها امنیت و حفاظت بیشتری را برای سیستم‌های الکتریکی و کابل‌ها در مقابل احتمال وقوع انفجار فراهم می‌کنند.

ضرورت استفاده از گلند

عملکردهای اصلی کابل گلند این است که به عنوان یک دستگاه آب بندی و برای اطمینان از حفاظت از تجهیزات الکتریکی و محفظه ها عمل کند، از جمله موارد پر کاربرد در استفاده از گلند می توان به محیط هایی نظیر حفاظت از محیط زیست – با آب بندی روی غلاف کابل خارجی، به دور از گرد و غبار و رطوبت ناشی از جریان الکتریکی یا محفظه ابزار اشاره داشت. استفاده از گلند در سیستم کابل‌کشی و نگهداری کابل‌ها نیز بسیار ضروری بوده و دارای فواید بسیاری است. در زیر، برخی از ضرورت‌های استفاده از گلند را بررسی می‌کنیم:

1. 1. حفاظت از کابل‌ها: گلند کابل کمک می‌کند تا کابل اصلی را در برابر ورود عوامل خارجی‌ها مانند گرد و غبار، آب، رطوبت، گازها و مواد دیگر حفظ کند که این عوامل می‌توانند گلند را متوجه آسیب کرده و عمر مفید آن را کاهش دهند.

2. 2. جلوگیری از تماس دادن کابل: گلند کابل کمک می‌کند تا کابل و تجهیز اصلی در موقعیت ثابتی قرار بگیرد و از حرکت ناخواسته به خوبی جلوگیری کند. این باعث می‌شود که کابل به طور ناخواسته با موارد دیگر تماس پیدا نکرده و خرابی و خطرات احتمالی در کار به راحتی کاهش یابد.

3. 3. ایمنی و امنیت: استفاده از گلند کابل به ایمنی و امنیت سیستم نیز بسیار کمک می‌کند. برای مثال، در صنایعی که خطرات برق یا مواد خطرناک وجود دارد، گلند کابل برای جلوگیری از خطرات و حوادث جدی بسیار کاربرد دارد.

4. 4. پیشگیری از انفجار: در محیط‌هایی که ریسک انفجار وجود دارد، استفاده از گلند ضد انفجار ضروری است. این گلند‌ها با قطعات خاص و مقاوم در برابر جرقه و حرارت طراحی شده‌اند تا جلوی وقوع حوادث ناگوار را به سرعت بگیرند.

5. 5. سهولت نصب و تعمیر: استفاده از گلند کابل، نصب و تعمیر کابل را آسان‌تر می‌کند. گلند‌ها به عنوان پایانهای کابل در نقاط وصل و جداسازی استفاده می‌شوند و باعث می‌شوند کابل به سادگی قابل دسترسی و تعمیر شود.

از تمام این دلایل، استفاده از گلند در سیستم‌های کابلی توصیه می‌شود تا عمر مفید کابل‌ها را افزایش داده و ایمنی و عملکرد سیستم را به خوبی و با کمترین آسیب بهبود بخشد.

انواع گلند

گلندهای کابل اتصالاتی هستند که برای مهر و موم کردن انتهای کابل ها و محکم کردن آنها روی دوشاخه ها، پایانه ها، محفظه ها یا تجهیزات الکتریکی از انواع مختلف استفاده می شوند. آنها می توانند سیم کشی های الکتریکی حساس را از رطوبت، آلودگی، خوردگی و حتی گازهای قابل اشتعال محافظت کرده و در انواع مختلفی طراحی و تولید شوند.

برخی از انواع گلند ها بر اساس جنس شامل موارد زیر است:

1. 1. گلند‌های فلزی: این گلند‌ها از جنس فلز ساخته شده و معمولاً از فولاد ضد زنگ، آلومینیوم یا فلزات دیگر که عموماً در محیط‌های صنعتی نیاز به استحکام و مقاومت بالا دارند، استفاده می‌شوند.

2. 2. گلند‌های پلاستیکی: این گلند‌ها از جنس پلاستیک ساخته شده‌ و برای محیط‌های کوچکتر و غیرصنعتی مناسب عمل می کنند. پلاستیک‌های مورد استفاده در ساخت گلند های پلاستیکی نیز عبارتند از پلی­‌اتیلن، پلی­‌پروپیلن و PVC.

3. 3. گلند‌های ضد انفجار: این گلند‌ها برای استفاده در محیط‌هایی که ریسک انفجار وجود دارد، طراحی شده‌اند که در این گلند‌ها موادی مانند فلزات خاص، پلاستیک‌های ضد انفجار و یا سیستم‌های خاصی برای جلوگیری از انتقال جرقه و اشتعال به کار می‌برند.

4. 4. گلند‌های سیلیکونی: این گلند‌ها از جنس سیلیکون، یک پلیمر مقاوم در برابر حرارت بالا و مواد شیمیایی است که به خوبی در برابر دماهای بسیار بالا و نشتی فشار و مایعات استفاده می‌شوند.

5. 5. گلند‌های هیدرولیک: این گلند‌ها برای استفاده در سیستم‌های هیدرولیکی و سیستم‌های فشار قوی طراحی شده‌اند. آن‌ها قادرند با فشارهای فوق العاده بالا کار کنند و تنها میزان کمی نشتی از آن‌ها رخ می‌دهد.

انواع گلند ها بر اساس نوع کاربرد

با توجه به کاربردهای مختلف، گلندها می‌توانند به چندین دسته تقسیم شوند. در زیر چند نوع گلند بر اساس کاربرد آورده شده است:

1. 1. گلند‌های الکتریکی: این نوع گلند برای اتصال کابل‌های الکتریکی به جعبه‌های تابلویی، تجهیزات الکتریکی و دستگاه‌های الکترونیکی استفاده می‌شود. آن‌ها برای حفظ ایمنی و جلوگیری از نفوذ خارجی و حفاظت از کابل در مقابل آب، گرد و غبار و مواد شیمیایی ضروری هستند.

2. 2. گلند هیدرولیک و پنوماتیک: این نوع گلند برای اتصال لوله‌ها و خطوط هیدرولیک و پنوماتیک به تجهیزات استفاده می‌شود. آن‌ها برای ایجاد اتصال محکم و جلوگیری از نشت و نفوذ مایعات یا گازها استفاده می‌شوند.

3. 3. گلند محافظتی: این نوع گلند برای محافظت کابل‌ها در شرایط سخت و محیط‌های خشن مورد استفاده قرار می‌گیرد. آن‌ها ممکن است شامل محافظت در برابر اشعه خورشید، تغییرات دما، رطوبت، لرزش و شوک مکانیکی باشد.

4. 4. گلند صنعتی: این نوع گلند برای استفاده در محیط‌های صنعتی سخت و شرایط سخت مورد استفاده قرار می‌گیرد. آن‌ها معمولاً مقاوم در برابر آب، گرد و غبار، شوک مکانیکی و مواد شیمیایی هستند.

5. 5. گلند محیط زیستی: این نوع گلند به منظور حفاظت از کابل‌ها در محیط‌های حساس به کاهش تاثیرات زیست محیطی مانند محیط‌های دریایی، محیط‌های خورنده و محیط‌های بسته استفاده می‌شود.

این موارد فقط برخی از انواع گلندها بر اساس کاربرد هستند و بسته به نیازهای واحد‌های مختلف و صنایع ممکن است نوع‌های دیگری طراحی و تولید شوند.

پارامترهای مهم در انتخاب گلند

به برخی از پارامترهای مهم در انتخاب گلند می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

1. 1. قطر کابل: قطر کابل وارد شده به کابل بسیار مهم است که باید مطابق با قطر داخلی گلند باشد تا کابل به درستی درون گلند جای بگیرد و لغزش و نشتی جلوگیری شود.

2. 2. نوع ورودی کابل: نوع کلید کابل (مانند پیچ محکم یا پیچ متغیر) نیز برابر با گلند انتخابی باید باشد. برخی گلندها می‌توانند با انواع مختلف ورودی کابل کار کنند، در حالی که برخی دیگر صرفاً با یک نوع مشخص کار می‌کنند.

3. 3. استانداردها: توصیه می شود از گلندهایی استفاده کنید که استانداردها و تاییدیه‌های مختلف را رعایت کنند. به عنوان مثال، استاندارد IP میزان حفاظت تجهیز را نشان می‌دهد که گلند در برابر گرد و غبار و رطوبت تا چه اندازه مقاوم است.

4. 4. محیط نصب: شرایط محیطی را بررسی کنید و مقاومت گلند در برابر مواد شیمیایی، تابش UV، درجه حرارت، رطوبت و سایر عوامل را تأیید کنید.

5. 5. کاربردها و نیازهای خاص: اگر نیاز دارید گلند برای محیط‌های خاصی مانند مستندات بیرونی، بخش‌های خطرناک، تنظیمات پایین یا فضاهای محدود استفاده شود، مطمئن شوید گلند مناسبی که برای این محیط ها طراحی شده را انتخاب می کنید.

6. 6. قابلیت نصب و استفاده: گلند باید براحتی و به آسانی قابل نصب و استفاده باشد. باید روی کابل بنشیند و تأثیری بر تعیین موقعیت کابل نداشته باشد.

7. 7. هزینه: هزینه نیز از عوامل کلیدی است که باید ملاحظه شود. اما تنها بر اساس قیمت گلند تصمیم نگیرید، زیرا کیفیت و عملکرد آن نیز بسیار مهم است.

توصیه می‌شود قبل از انتخاب گلند، مشاوره از تأسیسات الکتریکی یا اتصالات صنعتی حرفه ای، مطالعه منابع و استانداردها و رعایت مقررات و دستورالعمل‌های مربوطه را به خوبی رعایت کنید تا از خطر و آسیب های جبران ناپذیر به خوبی حذر کنید