شیر قطع کن
هیچ محصولی یافت نشد.
شیر قطع کن چیست؟
عمدتا در فعالیت ها و خط جریان های صنعتی، بهینه بودن عملیات و نیز تنظیم و کنترل جریان از اهمیت بالایی برخوردار می باشد، به همین منظور شیر قطع کن های متفاوتی، بسته به محیط قرارگیری، طراحی و تولید می شوند که با کارآیی مؤثر و نصب و نگهداری راحت توانستند از افت فشار و اتلافات بیهوده جلوگیری کرده و عملیات را با دقت بالایی تا انتها پیش ببرند. به طور کلی شیر های قطع کننده به گونه ای طراحی شده اند که به طور ایمن جریان سیالات خطرناک یا گازهای خارجی را متوقف یا ادامه دهند و برای مسدود کردن هوای فشرده در فرآیند اتوماسیون صنعتی یا ایزوله کردن زیرسیستم ها در صورت عدم استفاده، به خوبی به کار روند.
شیر قطع کننده نام های زیادی دارد که برخی از نام های رایج عبارتند از: شیر قفل، شیر قطع، شیر خاموش کننده، شیر خاموش کننده اضطراری و… که در ادامه به توضیح بیشتر آن ها خواهیم پرداخت.
ضرورت استفاده از شیر قطع کن
این شیر ها اغلب به عنوان یک عملکرد مرتبط با ایمنی استفاده می شود که در صنعت استفاده از این شیر ها به عنوان بخشی از واحد آماده سازی هوا می تواند در زمان و هزینه صرفه جویی کند و بهترین عملکرد را در نظر بگیرد.علاوه بر آن شات آف ولو ها با جلوگیری از رسیدن سریع هوا به قسمتی از سیستم که در حال کار است، امکان سرویس دهی به تجهیزات را بدون تأثیر بر سایر قسمت های سیستم فراهم کرده و می تواند با کارکرد ساده، در صورت ایجاد خطر برای ایمنی، خرابی تجهیزات یا به منظور انجام تعمیرات، به خوبی مورد استفاده واقع شوند. برخی دیگر از دریچه‌های قطع کننده را می‌توان در حالت بسته، با استفاده از قفل ضد دست‌خوردگی، به راحتی قفل کرد. در حالی که برخی دیگر در محدوده الزامات سیستم قفل کردن، برچسب‌گذاری (LOTO) شده اند و تا زمانی که کار تعمیر انجام نشود، نمی‌تواند سیستم را دوباره راه‌اندازی کنند.
نحوه کار شیر قطع کن
شیر قطع کن ها معمولاً دارای أنواع مختلفی بوده که اکثر آن ها توسط هوای فشرده کار می‌کنند و می توانند به کمک فشار اعمال شده بر روی سیستم، جریان را قطع یا وصل کند. عملکرد شیر قطع کن معمولی به این صورت است که وقتی فشار هوا به آن ها نرسد شیر باز نشده و لوله لاستیکی موجود در داخل بدنه دریچه، زمانی که فشار هوا اعمال و دریچه را ببندد، به هم فشرده می کند. بسته به لوله لاستیکی داخل دریچه که در شیر خاموش کننده نصب شده است، فشار هوای مورد نیاز برای بستن شیر می تواند متفاوت باشد. متداول ترین لوله لاستیکی مورد استفاده، لاستیک طبیعی است که برای بستن شیر به فشار BAR 2.5 نیاز داشته و این در حالی است که سایر غشاهای لاستیکی مورد استفاده مانند سیلیکون یا ویتون به فشار BAR 3 برای بستن شیر قطع کن نیاز دارند و هنگامی که این فشار هوا به شیر اعمال می شود، لوله لاستیکی 100٪ بسته شده و هر جریانی را که در خط موجود باشد را فوری قطع می کند.
ساختمان شیر قطع کن
شیر های قطع کننده با توجه به مشخصات و کاربرد های مختلف می توانند عموماً از موادی مانند فولاد ضد زنگ، آلومینیوم، برنج، چدن یا پلاستیک طراحی و عرضه شوند که با توجه به ساختمان کلی آن ها می توان در مورد عملکرد مؤثرشان به خوبی نیز اظهار نظر کرد. از جمله اجزا این شیر ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- بدنه (Body): قسمتی است که جریان سیال از طریق آن عبور کرده و میتواند در انواع شکل ها و اندازه ها مانند استوانه‌ای، کروی، دریچه‌ای و غیره باشد.
- دریچه (Disc): قسمتی است که درون بدنه قرار دارد و جریان سیال را قطع یا باز می‌کند. دریچه میتواند شکل صاف یا با کشویی باشد که به وسیلهٔ موتور اتوماتیک یا با دست از طریق دسته یا دسته خمیری کنترل می‌شود.
- محفظه (Bonnet): قسمتی است که دریچه و اجزای دیگر شیر را در بدنه قرار می‌دهد و در برخی از شیرها برای دسترسی به دریچه و تنظیمات اضافی به‌کار می‌رود.
- شاخه‌ها (Ports): قسمتی است که برای ورود و خروج سیال به شیر استفاده می‌شود. شاخه‌ها ممکن است به صورت یک خروجی و یک ورودی (Single-port) یا بیشتر (Multiple-port) باشند.
- درپوش‌ها (Covers): قسمتی است که بر روی بدنه شیر قرار می‌گیرد و اجزای داخلی را محافظت می‌کند و گاهی اوقات برای دسترسی به اجزای درونی شیر باز و بسته می‌شود.
- یاتاقان‌ها (Bearings): برخی از شیرها به منظور حرکت صاف و آسان دریچه، از یاتاقان‌ها استفاده می‌کنند. این یاتاقان‌ها در درون بدنه شیر و دریچه قرار می‌گیرند.
- سیستم کنترل: در شیرهای قطع کن اتوماتیک، سیستم کنترل شامل موتور برقی است که با فرامین الکتریکی یا سیگنال کنترلی به وسیلهٔ سیستم کنترلی (مانند PLC) کنترل می‌شود.
با توجه به نوع و کاربرد شیر قطع کن، ساختار و قطر بدنه، شکل و نوع دریچه، ویژگی‌های مختلفی ممکن است وجود داشته باشد. ابعاد و طرح داخلی شیرها نیز بر اساس استانداردهای مختلفی مانند API (American Petroleum Institute)، ANSI (American National Standards Institute) یا DIN (Deutsches Institut für Normung) تعیین می‌شود.
دسته بندی شیر قطع کن
بسته به چرخش دسته دو نوع شیر قطع کن وجود دارد:
شیر قطع کننده چند جهته : شیر قطع کن چند جهته را می توان با چرخاندن یک چرخ دستی که به یک ساقه رزوه ای متصل است، به جهت دلخواه و مورد نظر هدایت کرد که ساقه رزوه‌شده توسط دیسک واقعی پوشانده می‌شود و در هنگام بسته شدن شیر بین خطوط لوله آب‌بندی لازم را فراهم می‌کند.
شیر قطع کن ربع گرد: شیرهای ربع گرد به آن دسته از شیرهایی گفته می شود که با چرخاندن پایه به اندازه ۹۰ درجه در جهت عقربه های ساعت یا خلاف آن کار کرده و می تواند دیسک‌های سوپاپ را با یک چهارم چرخش در داخل نشیمنگاه های شیر به راحتی بچرخانند تا مسیر جریان باز یا بسته شده و مستقیماً توسط حرکت چرخشی محرک موتور، هدایت شوند.
بسته به نوع پیکربندی، انواع شیرهای قطع کننده عبارتند از:
شیر قطع کن مستقیم: اکثر شیرهای قطع کن مستقیم و شیرآلات در این دسته، دارای مکانیزم حساسی هستند که جریان آب را به میزان قابل توجهی حتی زمانی که کاملاً باز هستند، کاهش داده و با مکانیزم متقاطعی که دارند می تواند در یک ربع دور کاملاً باز یا کاملاً بسته طراحی شوند.
شیر قطع کن زاویه ای: این مدل شیر ها دارای یک چهارم چرخش روی یک شیر زاویه ای بوده که می تواند جریان آب ورودی به یک دستگاه را به سرعت قطع و به جلوگیری از سرریز شدن آن کمک کند. این امر اجازه می دهد تا کار تعمیر بدون قطع جریان آب به مناطق دیگر انجام شده و از وقفه در عملیات به خوبی پرهیز شود.
جمع بندی
امروزه در صنعت، شیرهای خاموش کننده در اندازه ها و مواد مختلفی طراحی می شوند که برای کاربردهای متنوع مناسب بوده و همیشه گزینه ای عالی و راحت برای نیازهای خاص کاربر می باشند. برخی از پارامتر های مهم در انتخاب شیر قطع کن واتصالات آن عبارتند از: جنس شیر، نوع آب بندی و نوع دسته روی شیر که هرکدام در محیط کاری مختلف، کارآیی منحصر به فردی داشته و می تواند جریان را وصل و یا قطع کند.
از دیگر مزایای این شیر ها می توان به ایمنی و بهداشت بالا، نگهداری و تعمیر آسان، هزینه های پایین، کنترل جریان و نیز کاهش هدر رفت انرژی نیز اشاره داشت که این شیر قطع کن ها را به یکی از اجزا حیاتی در صنعت تبدیل کرده و توانست در طیف وسیعی از فعالیت های خاص به خوبی مورد استفاده قرار گیرد.
